مقاله: تاریخچه تولید آمار فرهنگ و گردشگری
توسط در تاریخ ۱۸ مهر ۱۳۹۵
تهیه منظم آمار مربوط به برنامه‌های رادیو و تلویزیون از سال 1345 و موزه‌ها از سال 1347 آغاز گردید. قدیمی‌ترین آمار مربوط به سینماهای کشور نیزکه در دسترس مرکز آمار ایران قرار گرفته، مربوط به سال 1348 است که توسط وزارت فرهنگ و هنر که پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وزارت"فرهنگ و ارشاد اسلامی" نامیده می‌شود، تهیه گردیده است. تهیه آمار مربوط به مطبوعات به صورت جامع برای نخستین بار براساس "طرح بررسی نشریات کشور" در سال 1349 توسط مرکـز آمار ایران صورت گرفت. این وظیفه در حال حاضر به عهده اداره مطبـوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌باشد. جمع‌آوری و ارائه آمار مربوط به کتابخانه‌های کشور از سال 1344 شروع شد و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز، پس از تأسیس در سال 1344 اطلاعات مربوط به فعالیت‌های خود را ثبت و ارائه نموده است. تهیه آمارهای گردشگـری، هر چندبا تشکیـل سـازمـان جلـب سیاحان در سال 1342 آغاز شد، اما سازمان مذکور براساس سوابق موجود در دفـاتر ادارات گمرک، گذرنامه و سایـر منـابع مربــوط، موفق به جمع‌آوری اطلاعات سال‌های 1331 تا 1342 گردید کـه این آمارها برای نخستین بار در سالنامه آماری 1345 درج شد.
تشکیل وزارت فرهنگ و معارف، اوقاف وصنایع مستظرفه در سال 1286 شمسی برای اولین بار وظائف دولت را در مورد حفاظت از میراث فرهنگی مورد توجه قرار داده است. تشکیل موزه ملی ایران و تشکیل اداره عتیقات به اقدامات دولت در زمینه میراث فرهنگی نتیجه بخشید. آمارها از زمان تشکیل سازمان جلب سیاحان در سال 1342، گردآوری و از سال 1345، در سالنامه آماری کشور درج می‌شود. آمار مربوط به تعداد بازدیدکنندگان از موزه‌ها و بناهای تاریخی کشور تا اواخر سال1382، از طریق اداره کل موزه‌ها وابسته به سازمان میراث فرهنگی‌کشورکه بخشی از موزه‌ها و بناهای تاریخی را تحت پوشش دارد، جمع‌آوری می‌شد و از زمان فوق‌الذکر به علت ادغام سازمان میراث فرهنگی کشـور و سازمـان ایرانگـردی و جهانگردی و تشکیل "سازمان میراث فرهنگی و گردشگـری"، آمـار مربوط از آن سازمان دریافت می‌شود. آمار مربوط به زائران اماکن متبرکه، فقط شامل آن دسته از زائرانی است که از طریق سازمان حج و زیارت اقدام به سفر نموده‌اند.
آمارگیری از کارگاههای صرف غذا و نوشیدنی، نخستین بار در سال 1355 در شهر رشت و سپس در سال 1356 در چهار شهر تهران، زاهدان، خرمشهر و کرمانشاه، توسط مرکز آمار ایران به مرحله اجرا گذاشته شد. در اواخر سال 1366، برای اولین بار طرح آمارگیری از کارگاههای صرف غذا و نوشیدنی، درسطح نقاط شهری کشور توسط مرکز آمار ایران اجرا شد. همچنین در سال 1369، طرح مذکور در نقاط شهری و روستایی کشور به اجرا درآمد. در سال 1373، آمارگیری از کارگاههای صرف غذا و نوشیدنی با استفاده از اطلاعات چارچوبی حاصل از طرح آمارگیری جاری جمعیت سال1370، اجرا شد. با استفاده از نتایج تفصیلی سرشماری کارگاهی سال 1381، آمارهایی از تعداد هتل‌ها و سایر اقامتگاههای عمومی موقت، رستوران‌ها و سایر اماکن صـرف غذا و نوشیدنی و تعداد کارکنان و آمارهایی در زمینه کیفیت اقامتگاههای کشور، تعداد اتاق و تعداد تخت آن‌ها ارائه شده است.
اقلام آماری
- صدا و سیما: میزان تولید برنامه های رادیویی و تلویزیونی، مدت پخش برنامه های رادیویی و تلویزیونی
- سینما: تعداد سینما، تعداد تماشاچیان، تعداد تولید فیلم
- مطبوعات: تعداد مطبوعات
- کتاب و کتابخانه‌های عمومی: تعداد کتابخانه ها، تعداد کتب و اسناد کتابخانه ها، تعداد اعضاء، تعداد عناوین و کتب منتشره
- موزه ها و بناهای تاریخی و اماکن متبرکه: تعداد بازدید کنندگان
- تعدادگردشگران وارد شده به کشور
- تعداد زائران حج عمره و تمتع
- تعداد اقامتگاههای عمومی و کارگاههای صرف غذا و نوشیدنی
- نوع فعالیت و طبقات کارکن در نقاط شهری و روستایی
- تعداد و ظرفیت اقامتگاههای کشور
- تعداد شاغلان
اهم فعالیت‌ها، طرح‌ها و سرشماری‌ها
|
سال |
عنوان فعالیت، طرح یا سرشماری |
دستگاه مجری |
|
1286 |
وزارت فرهنگ و معارف، اوقاف وصنایع مستظرفه |
|
|
1343 |
وزارت فرهنگ و هنر |
|
|
1331 تا کنون |
آمارهای گردشگـری |
مرکز آمار ایران و سازمان جلب سیاحان |
|
سازمان میراث فرهنگی و گردشگـری |
||
|
1344 |
تأسیس کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان |
وزارت آموزش و پرورش، کانون پرورش فکری |
|
1344 تا کنون |
آمار کتابخانه‌های کشور |
وزارت فرهنگ و ارشاد، هیات امنای کتابخانه های عمومی کشور |
|
57-1346 |
آمار برنامه‌های رادیو و تلویزیون
|
رادیو و تلویزیون ملی ایران |
|
1357 تاکنون |
صدا و سیما |
|
|
1382-1347 |
آمار بازدیدکنندگان از موزه‌ها و بناهای تاریخی کشور
|
سازمان میراث فرهنگی- اداره کل موزه‌ها |
|
1382 تاکنون |
سازمان میراث فرهنگی و گردشگـری |
|
|
1348 تاکنون
|
قدیمی‌ترین آمار سینماهای کشور |
وزارت فرهنگ و هنر |
|
آمار مربوط به سینماهای کشور |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
|
|
1349 |
نخستین طرح بررسی نشریات کشور |
مرکـز آمار ایران |
|
در حال حاضر |
طرح بررسی نشریات کشور |
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی-مطبوعات داخلی |
|
56-1355 |
نخستین آمارگیری از کارگاههای صرف غذا و نوشیدنی در شهر رشت |
مرکز آمار ایران |
|
1370،1366 |
طرح آمارگیری از کارگاههای صرف غذا و نوشیدنی در نقاط شهری |
مرکز آمار ایران |
|
1369 |
طرح آمارگیری از کارگاههای صرف غذا و نوشیدنی در نقاط شهری و روستایی |
مرکز آمار ایران |
|
1373 |
آمارگیری از کارگاههای صرف غذا و نوشیدنی با استفاده از اطلاعات چارچوبی آمارگیری جمعیت1370 |
مرکز آمار ایران |
|
1381 |
سرشماری عمومی کارگاهی |
مرکز آمار ایران |
|
1382 |
نتایج آمارگیری از کارگاههای خدمات کسب و کار، اقامتگاههای عمومی، محل های صرف غذا و نوشیدنی |
مرکز آمار ایران |
